Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi'nin kurucusu, ülkemizde hemşirelik eğitimi ve uygulamalarına yaptığı katkılarla profesyonel hemşireliğin gelişmesinde öncü ve lider olan Sayın Prof. Dr. Eren Kum'u 20 Mayıs 2015 tarihinde kaybetmiş bulunuyoruz. Bu yazı, 35 yılını hemşirelik eğitimi ile mesleki uygulamaların gelişimine veren, hemşirelik tarihimiz için önemli bir yere sahip olan Prof. Dr. Eren Kum'un anısına yazılmıştır.

Prof. Dr. Eren Kum, 1928 yılında doğmuş, orta öğretimine Diyarbakır Ortaokulu ve Malatya Lisesi'nde devam ederek, 1948 yılında Kızılay Özel Hemşirelik Koleji'nden mezun olmuştur. 1954-55 yılları arasında Kızılay Derneği bursu ile bilgi ve becerisini arttırmak üzere İngiltere'nin Bristol şehrindeki Royal Infirmary Hastanesi'ne gönderilmiştir.

1957 yılında Florence Nightingale Tesisi adına AID bursu ile ABD Columbia Üniversitesi Teachers Koleji'nden lisans, 1959 yılında bilim uzmanlığı derecesini almıştır. 1961-63 yılları arasında Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Hemşirelik Yüksekokulu'nun kurucu üyeliğini yapmış ve Hemşirelik Sanatı, İç Hastalıkları ve Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği derslerinin öğretim görevliliğini yürütmüştür.

1963 yılında Ankara Üniversitesi'nden, Pediatri Hemşireliği'nde Doktora derecesini almış ve aynı yıl Hemşirelik Yüksekokulu Müdürlüğü'ne atanmıştır. 1963-1968 yılları arasında öğretim görevliliği ve okul müdürlüğü görevlerine ek olarak 1968 yılından itibaren Hacettepe Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Eğitimi Fakültesi Hemşirelik Programı Koordinatörlüğünü yürütmeye başlamıştır.

1972 yılında Pediatri Hemşireliği dalında Doçent ünvanını almıştır.

1972-1976 yılları arasında lisans ve lisansüstü düzeylerdeki Pediatri Hemşireliği dersleri öğretim üyeliği, Yüksekokul müdürlüğü ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Programı Koordinatörlüğü görevlerine devam etmiştir. 1978 yılında Profesörlük ünvanını almıştır.

1982-1986 yılların arasında Türk Hemşireler Derneği Genel Başkanlığını yapmıştır. Derneğin, Uluslararası örgütlerle işbirliğini yoğunlaştırıp tanınmasında önemli başarılar kaydetmiştir. 1976-1995 yılların arasında Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulunda Pediatri Hemşireliği öğretim üyesi ve Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Anabilim Dalı Başkanlığı ve Sağlık Bilimleri Hemşirelik Anabilim Dalı Başkanlığı ve Hemşirelik Yüksekokulu Müdürlüğü görevlerini yürütmüştür. Ayrıca yurt içi ve yurt dışı birçok bilimsel toplantılara katılmış, araştırmalar ve yayınlar yapmıştır.

Prof. Dr. Eren Kum 1 Mart 1995 tarihinde emekli olmuştur. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu tarafından Prof. Dr. Eren Kum'a şükran duygularının bir ifadesi olarak “Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 1961'den 1995'e” isimli bir belgesel hazırlanmış ve kitap haline getirilmiştir. Kitabın “Anılar ve Düşüncelerle Eren Kum” bölümünde bilim dünyasına emeği geçen bazı kişiler, çalışma arkadaşları, ailesi v.b Prof. Dr. Eren Kum ile ilgili düşüncelerini paylaşmıştır. Değerli hocamızın bilim, toplum sağlığı, hemşirelik eğitimi ve uygulamalarında yapmış olduğu farklılıkları bir kez daha hatırlamak, gelecek nesillere aktarmak amacıyla bu düşüncelerden bazı alıntılar aşağıda verilmiştir:

“Mesleğinize çok bağlı olmanız ve Türkiye'de Hemşirelik Yüksekokulu'nun kurulması ve değerli Türk Hemşirelerinin yetişmesi için verdiğiniz büyük emekler, gerek Üniversitemiz Camiasında, gerekse meslektaşlarımız arasında unutulmayacaktır.”

Prof. Dr. A. Yüksel BOZER

“Ülkemizde hemşirelik eğitimine daha çok önem verilmesi gerektiğine inanan Eren Kum'un bu mesleğin gelişmesi için yapılan çalışmalarındaki öncülüğü hiçbir zaman unutulmayacaktır. Eren Kum Türkiye'de yükseköğretim düzeyinde kurulan ilk hemşirelik okulunu örgütlemiş, yönetmiş ve yine Hacettepe'ye çağdaş hemşirelik idaresi düzenini getirmiştir. Memnunlukla görüyoruz ki bu düzen yalnız Hacettepe'ye inhisar etmemekte, başka sağlık kuruluşlarına da uygulanmaktadır.

Eren Kum'un kurduğu okuldan hemşirelik alanında profesörler, doçentler yetişmiş ve bunlar Türkiye sathında üniversitelerde görev almışlardır.

Eren Kum yalnız bunlarla da yetinmemiştir. Fedakarlık derecesine varan çalışkanlığı, hastalarına gösterdiği şefkati ve insancıl ilişkileri ile öğrencilerine ve mesai arkadaşlarına daima örnek olmuştur.”

Prof. Dr. İhsan Doğramacı

“Eren Kum bence bir ışıktır.”

Prof. Dr. Nebahat Kum

“Eren Kum, anılarla dolu, anıların müziği ya da müziğin anıları gibi canlı, renkli, tebessüm eden, dostça bir simge.

Yüksek Hemşirelik Eğitim programı uygularken, hastanenin Hemşirelik Hizmetlerindeki, Sağlık Bilimleri Fakültesinde ve fakülteye bağlı Temel Bilimler Yüksekokulundaki gelişmeleri ne kadar yakından izlediğine, karşılaşılan sorunlara paniğe kapılmadan doğru teşhisler koyduğuna, kendi çapında pratik ve yapıcı çözümler bulduğuna tanık olmuşumdur. Yaşanan sürecin biricikliğini kavradığı için son derece sabırlı ve bağışlayıcı idi. “Anlamak bağışlamaktır.” düsturunun örnek kişisi, kendisiydi.

Seçilmiş ve kendisine inanan-güvenen öğretmen arkadaşları ile öğrencilerinden bazıları zamanla birer Eren oldu.”

Prof. Dr. Bozkurt Günenç
“Ülkemizin sağlık dünyasında çok önemli görev ve sorumluluk almış başarılarla dolu çalışma yaşamında mümtaz bir sima olmuştur.”

Esma Deniz

“Çağımızda ileri toplum olmanın göstergesi yaşanılan toprak parçasının büyüklüğü ve doğal kaynaklarının zenginliği ile değil; ürettikleri düşünceler ve Sayın Kum gibi yetişmiş liderlikle ölçülür. Ne mutlu bize ki böyle bir insanı bağrımızdan çıkardık. Engin deneyimi, bilgisi, kararlı ölçülü davranışı ve hemşireliğin ülkemizdeki serüveninde tarihi kişiliği olan Sayın Prof. Dr. Eren Kum'dan genç kuşakların bundan böyle de yararlanacağına inanıyorum.”

Prof. Dr. Perihan Velioğlu

Prof. Dr. Eren Kum, ülkemizde sağlıklı toplumlar ve sağlıklı nesiller için hemşirelik eğitimine daha çok önem verilmesi gerektiğine inanmış ve bu yönde birlikte çalıştığı kişileri harekete geçirerek büyük değişimler yapmıştır. Sayın Kum her zaman hem hemşirelik mesleğinin profesyonelleşmesinde göstermiş olduğu özverili çaba ve liderlik rolü, hem kişisel olarak kurmuş olduğu olumlu ilişkilerle saygıyla hatırlanacaktır. “O” bir ışıktır ve her zaman bu mesleği yapacak hemşirelerin yoluna ışık tutacaktır. Prof. Dr. Eren Kum anısına derlenen bu yazıyı Prof. Dr. Çaylan Pektekin'in, “O”nun hakkındaki düşüncelerinden alıntılarla sonlandırıyoruz.

Değerli Hocam biz her zaman;

“Sizi anlatacak,
Sizi öğretecek,
Sizi yaşatacak,
Sizi unutmayacağız.”